โมเดลแก้ไขรัฐธรรมนูญของพรรคการเมืองต่างๆ ทั้งพรรคประชาชน พรรคเพื่อไทย และพรรคภูมิใจไทย เริ่มถูกจับตามองอย่างเข้มข้น โดยเฉพาะรูปแบบการได้มาซึ่งสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญหรือสสร.ที่แต่ละพรรคเสนอ
โมเดลของพรรคภูมิใจไทยถูกมองว่าเป็น “ทางเลือกที่ปลอดภัย” และมีความเป็นไปได้สูงสุดในการเดินหน้าในรัฐสภาและผ่านข้อจำกัดทางกฎหมาย ทั้งยังสอดคล้องกับคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่ระบุชัดว่า “รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญโดยตรง” พรรคภูมิใจไทยจึงออกแบบโมเดลให้เป็นการ “เลือกโดยอ้อม” ผ่านกลไกให้ผู้สนใจสมัคร และให้รัฐสภาเป็นผู้คัดเลือกสสร. 99 คนในขั้นตอนสุดท้าย ซึ่งอ้างอิงรูปแบบเดียวกับสสร.ปี 2539 ที่นำไปสู่รัฐธรรมนูญปี 2540 จึงถูกมองว่าเป็นโมเดลที่ “ปลอดภัย” จากการถูกร้องต่อศาลรัฐธรรมนูญซ้ำในประเด็นที่มาของผู้ยกร่างฯ
การกำหนดให้ใช้เสียงเกินกึ่งหนึ่งของรัฐสภาในการคัดเลือกสสร.ทำให้พรรคร่วมรัฐบาลมีอำนาจกำหนดองค์ประกอบได้อย่างเด็ดขาด หากฝ่ายรัฐบาลสามารถผนึกกำลังกับสมาชิกวุฒิสภาและรวบรวมเสียงได้ถึง 351 เสียง ก็จะสามารถผลักดันบุคคลที่สนับสนุนแนวทางของตนเข้าสู่การเป็นสสร.ได้เกือบทั้งหมด และนั่นหมายถึงโอกาสสูงในการยกร่างรัฐธรรมนูญตามที่ต้องการ
เมื่อมองในบริบทการเมืองปัจจุบัน การเคลื่อนไหวของส.ส.ที่ย้ายเข้าสังกัดภูมิใจไทยทั้งอย่างเปิดเผยและลับ ทำให้การรวบรวมเสียงถึง 351 ดูไม่ใช่เรื่องยาก แม้ภูมิใจไทยจะเป็นเพียงรัฐบาลเสียงข้างน้อย 146 เสียง แต่เมื่อบวกกับส.ว.สายสีเงิน 160 เสียง ก็อาจสร้างสมดุลอำนาจใหม่ในรัฐสภาได้
อย่างไรก็ดี โมเดลนี้ยังมีความเสี่ยงต่อการถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นการ “ผูกขาด” หรือ “กินรวบ” ทำให้สสร.ขาดอิสระ เพราะการคัดเลือกด้วยเสียงกึ่งหนึ่งของรัฐสภาเปิดทางให้ฝ่ายการเมืองและกลุ่มส.ว.ที่มีเอกภาพสามารถกำหนดองค์ประกอบของสสร.ทั้ง 99 คนได้อย่างเบ็ดเสร็จ ซึ่งย่อมกระทบต่อความเป็นอิสระของสสร. และอาจสร้างภาพลักษณ์ว่าเป็น “สสร.สีน้ำเงิน” ที่อยู่ภายใต้อิทธิพลทางการเมืองมากกว่าการสะท้อนเจตจำนงของประชาชน
จึงน่าสนใจว่าในเกมการจัดตั้งสสร.ครั้งนี้ ทักษิณ ชินวัตร ผู้นำทางจิตวิญญาณของพรรคเพื่อไทย และธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ผู้นำทางจิตวิญญาณของพรรคประชาชน จะพ่ายให้กับเกมการเมืองของเนวิน ชิดชอบ ผู้นำทางจิตวิญญาณของพรรคภูมิใจไทย ซ้ำรอยการเลือกส.ว. หรือส.ว.สีน้ำเงินที่ยังเป็นหนามยอกอกของทั้งคู่ในเวลานี้อีกหรือไม่
#สสรภูมิใจไทย #แก้รัฐธรรมนูญ #การเมืองไทย #ภูมิใจไทย #สสรสีน้ำเงิน #รัฐสภา #ทักษิณ #ธนาธร #เนวิน