สกสว. ร่วมกับสภาการสื่อมวลชนฯ เปิดโครงการค่าย ESRI Camp “การสื่อสารวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมอย่างมีจริยธรรม” สำหรับนิสิตนักศึกษาทั่วประเทศ
สกสว. ร่วมกับสภาการสื่อมวลชนฯ จัดโครงการค่าย “การสื่อสารวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมอย่างมีจริยธรรม” สำหรับนิสิตนักศึกษา (ESRI Camp) มีนิสิตนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยต่างๆ ทั่วประเทศเข้าค่าย 4 วัน 3 คืนรวม 42 คน รองผอ.สกสว. ยันการพัฒนาวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ไม่ได้แค่สร้างองค์ความรู้หรือผลงานวิจัยใหม่ ยังต้องอาศัย “การสื่อสาร” ที่ถูกต้อง มีคุณธรรม และเข้าถึงสาธารณชนได้อย่างสร้างสรรค์
เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2568 ที่ศูนย์ประชุมอุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย จังหวัดปทุมธานี สภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ จัดพิธีเปิดโครงการค่าย “การสื่อสารวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมอย่างมีจริยธรรม” สำหรับนิสิตนักศึกษา (ESRI Camp) สนับสนุนโดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)
ศ.ดร.คมกฤต เล็กสกุล รองผู้อำนวยการสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กล่าวเปิดว่า สกสว. ตระหนักดีว่า การพัฒนาวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ไม่ได้ขึ้นอยู่เพียงแค่การสร้างองค์ความรู้หรือผลงานวิจัยใหม่ ๆ เท่านั้น แต่ยังต้องอาศัย “การสื่อสาร” ที่ถูกต้อง มีคุณธรรม และเข้าถึงสาธารณชนได้อย่างสร้างสรรค์ การสื่อสารที่ดีจะทำให้ประชาชนเข้าใจ สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน อีกทั้งยังสร้างความเชื่อมั่น และบรรยากาศที่เกื้อกูลต่อการขับเคลื่อนงานวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ
รอง ผอ.สกสว. กล่าวต่อว่า โครงการค่ายครั้งนี้ ศ.ดร.สมปอง คล้ายหนองสรวง ผู้อำนวยการ สกสว. ได้ให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก ด้วยนโยบาย SRI for ALL ที่สนับสนุนคนทุกช่วงวัยได้มีส่วนร่วมกับระบบ ววน. ของประเทศ โดยเฉพาะการเปิดโอกาสให้นิสิตนักศึกษาได้ฝึกฝนทักษะการสื่อสารวิทยาศาสตร์อย่างรอบด้าน ตั้งแต่การคิดประเด็น การผลิตเนื้อหา ไปจนถึงการนำเสนออย่างมีจริยธรรม ได้รับคำแนะนำจากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญ พร้อมทั้งลงมือปฏิบัติจริง ซึ่งจะช่วยให้ทุกคนพัฒนาทั้งความรู้ ความคิดสร้างสรรค์ และความรับผิดชอบต่อสังคม โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าประสบการณ์ในค่ายครั้งนี้จะเป็นรากฐานสำคัญในการก้าวสู่การเป็นนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ที่มีคุณภาพของประเทศต่อไป
จากนั้น นายชวรงค์ ลิมป์ปัทมปาณี ประธานสภาการสื่อมวลชนฯ กล่าวถึงรายละเอียดและความสำคัญของโครงการและการทำงานของสภาการสื่อมวลชนฯ ถัดมา นายอรรถกร ศิริสุวรรณ ผู้อำนวยการฝ่ายประชาสัมพันธ์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กล่าวต้อนรับและแนะนำความสำคัญของอุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย และแนะนำหน่วยงานต่าง ๆ ที่อยู่ในพื้นที่ ต่อด้วยการบรรยายหัวข้อ “Future Skills & Future of Jobs” โดยนายวศิน เจิดนภาพันธ์ รองผู้อำนวยการด้านผลิตภัณฑ์และความร่วมมือ ทรู ดิจิทัล อคาเดมี
ช่วงบ่าย นิสิตนักศึกษาในโครงการได้เข้าเยี่ยมชมศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) ผลงาน LEAD Education Platform โดย นายวุฒิพงษ์ พรสุขจันทรา ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (BIOTEC) ผลงานภาพรวม BIOTEC / Stem cells และ Tissue engineering โดย ดร.ชินวิชญ์ ภมรนาค นักวิจัย ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (MTEC) 3 ผลงาน Gunther & Janine ตรวจจับการล้ม/ท่าทางผิดปกติ ผลงาน แจ้งเตือนผู้ดูแล RACHEL ชุดบอดี้สูทช่วยเคลื่อนไหว ลดการบาดเจ็บ และROSS อุปกรณ์พยุงหลังผู้ดูแล ลดการบาดเจ็บจากการยก โดย นางสาวเปริน วันแอเลาะ / นายอรรถกร สุวนันทวงศ์ / นางวรวริศ กอปรสิริพัฒน์ ศูนย์เทคโนโลยีพลังงานแห่งชาติ (ENTEC) ผลงานจาระบีชีวภาพ Bio-Grease โดย ดร.ปานชีวา อุดมทรัพย์ นักวิจัย และยาฆ่าแมลงชีวภาพ Bio-agriculture adjuvant โดย ดร.ชัยยุทธ แซ่กัง นักวิจัย และศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (NANOTEC) ผลงาน Chem Sense: ชุดตรวจสารเคมีปนเปื้อนในน้ำ โดย ดร.พรทิพย์ ปิยะนุช นักวิจัย
ถัดมาเป็น การบรรยาย "นักสื่อสารวิจัยรุ่นใหม่ : พลังของนักศึกษาในการขับเคลื่อนอนาคต ววน." โดย ศ.ดร.วิษณุ มีอยู่ รองผู้อำนวยการ สกสว. กล่าวว่า รู้สึกยินดีเป็นอย่างยิ่งที่ได้มาพบกับพลังของคนรุ่นใหม่ ที่กำลังจะก้าวขึ้นมาเป็น “นักสื่อสารวิจัย” ซึ่งจะมีบทบาทสำคัญต่ออนาคตของสังคมไทยและระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม หรือ ววน. ของประเทศ ซึ่งงานวิจัยและนวัตกรรมจะมีคุณค่า ก็ต่อเมื่อถูกนำไปใช้จริง และการสื่อสารคือกุญแจสำคัญที่จะเชื่อมโยงงานวิจัยจากห้องแล็บไปสู่สังคม เพราะการสื่อสารที่ดีช่วยให้ประชาชนเข้าใจและเชื่อมั่นในผลงานวิจัย ช่วยให้ผู้กำหนดนโยบายเห็นคุณค่าและตัดสินใจเชิงนโยบายได้อย่างมีข้อมูลช่วยให้นักลงทุนหรือภาคธุรกิจนำผลงานวิจัยไปต่อยอดสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
ศ.ดร.วิษณุ กล่าวอีกว่า นักสื่อสารวิจัยรุ่นใหม่ไม่ใช่เพียงผู้เล่าเรื่อง แต่เป็น “ตัวกลาง” ที่จะทำให้งานวิจัยเปลี่ยนจาก “ความรู้” ไปสู่ “พลังที่ขับเคลื่อนประเทศ” ซึ่งพลังของนักศึกษาในฐานะนักสื่อสารวิจัยเป็นพลังสำคัญ เพราะใกล้ชิดกับแหล่งความรู้และเทคโนโลยีใหม่ ๆ ได้สัมผัสงานวิจัยใหม่ในมหาวิทยาลัย
มีความคิดสร้างสรรค์ ใช้สื่อดิจิทัลและเครื่องมือใหม่ ๆ ในการสื่อสารได้อย่างคล่องตัว และเป็นสะพานเชื่อมกับสังคมรุ่นใหม่ ที่มองหาข้อมูลที่เข้าใจง่าย สั้น กระชับ แต่ทรงพลัง หากทุกคนสามารถเล่าเรื่องงานวิจัยให้คนทั่วไปเข้าใจได้ง่าย เห็นความเชื่อมโยงกับชีวิตประจำวัน และเชื่อว่ามีประโยชน์จริง งานวิจัยเหล่านั้นก็จะไม่หยุดอยู่แค่รายงานหรือวารสาร แต่จะ “เดินออกไปสู่สังคม” ในฐานะที่กองทุนส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (กองทุน ววน.) โดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เป็นหน่วยงานที่ทำหน้าที่บริหารจัดการกองทุนเพื่อการลงทุนด้านวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ บทบาทสำคัญของเรา คือ การสร้างระบบนิเวศวิจัยที่เข้มแข็ง สนับสนุนนักวิจัยและนวัตกรรมเพื่อให้เกิดผลกระทบเชิงสังคมและเศรษฐกิจ ผลักดันให้ผลงานวิจัยก้าวออกไปสู่ผู้ใช้จริง และที่สำคัญคือการสร้าง “นักสื่อสารวิจัย” ให้เป็นพลังร่วมในการถ่ายทอดองค์ความรู้สู่สังคม
ก่อนหน้านี้ สกสว. ได้สนับสนุนการอบรมสื่อมวลชนในรุ่นพี่ เพื่อเสริมศักยภาพของผู้สื่อข่าวในการนำเสนอผลงานวิจัยและนวัตกรรมต่อสังคมมาแล้ว ครั้งนี้ได้ให้การสนับสนุนในกลุ่มเยาวชน เพื่อเปิดพื้นที่ให้คนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้ ฝึกฝน และสร้างเครือข่ายการสื่อสารวิจัยในมหาวิทยาลัยและชุมชนรอบข้าง แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจของ สกสว. ที่จะขับเคลื่อนการพัฒนาในทุกระดับ ตั้งแต่สื่อมวลชนมืออาชีพจนถึงนักสื่อสารรุ่นเยาว์ หากเรามีนักสื่อสารวิจัยเพิ่มขึ้นทั้งจากรุ่นพี่และรุ่นใหม่ จะทำให้การลงทุนของกองทุน ววน. สร้างผลลัพธ์ที่จับต้องได้ และเกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับสังคมอย่างแท้จริง และสิ่งที่สำคัญไม่น้อยไปกว่าความคิดสร้างสรรค์ คือ “จริยธรรมในการสื่อสาร” ต้องสื่อสารอย่างตรงไปตรงมา ไม่บิดเบือนข้อเท็จจริง เคารพในสิทธิและศักดิ์ศรีของนักวิจัย ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และสังคม ใช้ข้อมูลอย่างรับผิดชอบ และไม่ทำให้เกิดความเข้าใจผิด เพราะในโลกที่ข้อมูลไหลเร็ว ความน่าเชื่อถือคือทุนที่มีค่าที่สุดของนักสื่อสารวิจัย ขอฝากถึงนักศึกษาทุกท่านว่า อย่ากลัวที่จะทดลองและสร้างสรรค์วิธีการเล่าเรื่องงานวิจัย จงภูมิใจที่ได้เป็น “นักสื่อสารวิจัย” ซึ่งมีบทบาทสำคัญไม่แพ้นักวิจัยเอง และที่สำคัญ ให้รักษาความซื่อสัตย์ทางวิชาการและจริยธรรมการสื่อสารไว้เสมอ เพราะทุกท่านคือ พลังใหม่ที่จะช่วยขับเคลื่อนอนาคต ววน. และอนาคตประเทศไทย ศ.ดร.วิษณุ กล่าวทิ้งท้าย
ทั้งนี้ โครงการค่าย “การสื่อสารวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมอย่างมีจริยธรรม” สำหรับนิสิตนักศึกษา (ESRI Camp) โดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ร่วมกับสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ มีวัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริมการสื่อสารเนื้อหาด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมอย่างมีจริยธรรมในกลุ่มคนรุ่นใหม่ในระดับอุดมศึกษา ได้ตระหนักถึงความสำคัญของการสื่อสารเนื้อหาด้าน ววน. ในรูปแบบต่าง ๆ สอดคล้องกับนโยบาย SRI for ALL ของ สกสว. ที่มุ่งเน้นให้การวิจัยและนวัตกรรม เป็นประโยชน์อย่างแท้จริงต่อทุกภาคส่วนของสังคม โดยโครงการค่ายครั้งนี้ได้เปิดโอกาสให้นิสิตนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนทั่วประเทศเข้าร่วม 42 คน ระยะเวลาอบรมรวม 4 วัน 3 คืน เพื่อเป็นการพัฒนาองค์ความรู้และนวัตกรรมสามารถขับเคลื่อนสังคมไทยไปสู่ความยั่งยืนอย่างแท้จริง.