วันที่ 15 ก.ย.68 นายศิริโชค โสภา อดีต ส.ส.สงขลา พรรคประชาธิปัตย์ โพสต์เฟซบุ๊กระบุข้อความว่า แม้วันนี้…ผมจะไม่ได้ยืนอยู่ใต้ธงสีฟ้าประชาธิปัตย์อีกต่อไป
และแม้วันข้างหน้าจะต้องมีการเลือกหัวหน้าพรรคคนใหม่ขึ้นมาแทนที่
แต่ในฐานะที่ผมเคยฝากชีวิตทางการเมืองเอาไว้กับพรรคนี้—พรรคที่ผมเคยเชื่อมั่นว่า คือเสาหลักของประชาธิปไตยไทย—ผมอยากขอเขียนถึง “พรรคในอุดมคติ” ที่อยู่ในใจผมเสมอมา
เราอาจเดินกันมาจนถึงวันที่ต้องแยกย้าย
แต่ความทรงจำ ความผูกพัน และอุดมการณ์ที่ผมเคยศรัทธาในนาม “ประชาธิปัตย์”
ยังคงอยู่กับผมตลอดไป…
พรรคประชาธิปัตย์: ผลงานที่มากกว่าถนน และบทบาทฝ่ายค้านที่สกัดวิกฤติ
ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา พรรคประชาธิปัตย์ (ปชป.) มีสถานะเป็น “ฝ่ายค้าน” มากกว่าการได้เป็นรัฐบาล แต่ช่วงเวลาที่ได้กุมบังเหียนประเทศ กลับตรงกับห้วงวิกฤติเศรษฐกิจและความไม่สงบที่หนักหน่วงที่สุด เช่น
• วิกฤติต้มยำกุ้ง (2540–2544) ช่วงนายชวน หลีกภัย ต้องเร่งฟื้นฟูเศรษฐกิจ และปฏิรูประบบการเงินการคลัง
• วิกฤติการเมืองและเศรษฐกิจโลก (2551–2554) ช่วงนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เข้ารับตำแหน่งท่ามกลางการชุมนุมและวิกฤติซับไพรม์ทั่วโลก
ดังนั้น รัฐบาล ปชป. มักอยู่ในสถานการณ์ที่ “ต้องรัดเข็มขัด รักษาเสถียรภาพ” มากกว่าช่วงเวลาที่สามารถ “ลงทุนขยายโครงสร้างพื้นฐานครั้งใหญ่” ได้เหมือนรัฐบาลที่มากับกระแสเศรษฐกิจขาขึ้น
⸻
1. ความเข้าใจผิดเรื่อง ‘ถนน’ คือผลงาน ส.ส.
หลายคนโจมตีว่า “ปชป. ไม่มีผลงาน ถนนภาคใต้สู้ถนนสุพรรณบุรีไม่ได้”
แต่ในความเป็นจริง การสร้างถนนไม่ใช่หน้าที่ของพรรคการเมือง หรือ ส.ส. โดยตรง
• ถนนอยู่ในแผนงานของ กรมทางหลวง กรมทางหลวงชนบท และงบประมาณแผ่นดิน ซึ่งต้องผ่านกระบวนการวางแผนหลายปี
• มาตรา 144 ของรัฐธรรมนูญ ยังห้ามไม่ให้ ส.ส. หรือรัฐมนตรีไปแทรกแซงงบประมาณเพื่อเอื้อประโยชน์ส่วนตัวหรือพื้นที่เลือกตั้ง
ถนนสุพรรณบุรีที่เกิดขึ้นในยุคอดีตนายกบรรหาร ศิลปอาชา นั้น เกิดขึ้นในบริบทที่รัฐบาลมีเสถียรภาพทางการเงินมากกว่า และ “ใช้งบประมาณทุ่มลงพื้นที่เดียว” จนเห็นผลชัด แต่หากทุกจังหวัดทำเช่นนั้น ประเทศก็จะเสียสมดุลในการพัฒนา
⸻
2. บทบาทฝ่ายค้าน: ป้อมปราการประชาธิปไตย
หากพรรค ปชป. ไม่ทำหน้าที่ฝ่ายค้านตรวจสอบอย่างเข้มข้น ประเทศไทยอาจเจอความเสียหายที่ร้ายแรงกว่าที่เห็น
• ฝ่ายค้านช่วย เปิดโปงทุจริตโครงการใหญ่
• ฝ่ายค้านช่วย สกัดนโยบายประชานิยมที่บิดเบือนเศรษฐกิจ
• ฝ่ายค้านช่วย รักษากรอบวินัยการคลัง ไม่ให้ประเทศตกหลุมหนี้มหาศาล
การไม่มี “ฝ่ายค้านที่แข็งแรง” เท่ากับการเปิดทางให้รัฐบาลใช้อำนาจอย่างไร้ขอบเขต — ซึ่งในหลายประเทศพิสูจน์แล้วว่านำไปสู่ความล่มสลาย
⸻
3. ผลงานที่จับต้องได้ แม้ไม่ได้ปักป้ายบนถนน
แม้ ปชป. ไม่ได้มีชื่อเสียงจากการสร้างถนน แต่กลับมีผลงานเชิงโครงสร้างที่สร้างผลระยะยาว เช่น
• กองทุนหมู่บ้าน – เริ่มต้นจากโครงการกองทุนเพื่อชุมชนของรัฐบาลชวน ก่อนถูกพัฒนาและขยายในรัฐบาลถัดมา
• ระบบ 30 บาทรักษาทุกโรค รากฐานเกิดจากการผลักดันโครงการประกันสุขภาพถ้วนหน้าในสมัยรัฐบาลชวน
• โครงการเรียนฟรี 15 ปี ช่วงรัฐบาลอภิสิทธิ์
• เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุถ้วนหน้า จาก 200 บาทขึ้นไป ซึ่งเป็นการสร้างรัฐสวัสดิการถาวร
สิ่งเหล่านี้คือโครงสร้างสังคมและเศรษฐกิจที่ “อยู่คู่ประเทศ” ไม่ใช่เพียงแค่ถนนที่ใช้รถแล่นผ่าน
⸻
4. ถนนภาคใต้: สะท้อนความไม่เป็นธรรมทางงบประมาณ
ภาคใต้มีถนนน้อยกว่าสุพรรณบุรี ไม่ใช่เพราะ ปชป. ไม่ทำงาน แต่เพราะระบบการจัดสรรงบประมาณและนโยบายชาติ ไม่ได้กระจายงบเท่าเทียม
• สุพรรณบุรีได้รับการผลักดันเป็นพิเศษในยุคอดีตนายกบรรหาร
• ขณะที่ภาคใต้ แม้มีพรรค ปชป. เป็นฐานเสียงใหญ่ แต่ช่วงรัฐบาล ปชป. มักต้อง “แก้วิกฤติชาติ” ไม่ได้มีอำนาจจัดสรรงบถนนเฉพาะพื้นที่
นี่จึงสะท้อนปัญหาเชิงโครงสร้างมากกว่า “ไร้ผลงาน”
⸻
บทสรุป
การวัดผลงานพรรคการเมืองด้วยจำนวนถนน จึงเป็น การมองที่ผิวเผินเกินไป พรรค ปชป. มีบทบาทสำคัญทั้งในฐานะรัฐบาลที่ “พาประเทศฝ่าวิกฤติ” และฝ่ายค้านที่ “ค้ำยันระบบประชาธิปไตย”
ถนนอาจสร้างได้ในไม่กี่ปี แต่ ระบบการศึกษา สาธารณสุข วินัยการคลัง และการตรวจสอบถ่วงดุล คือผลงานที่ยืนยาว และจะอยู่คู่ประเทศไทยไปอีกหลายชั่วอายุคน
ขอบคุณ เฟซบุ๊ก ศิริโชค โสภา