กลิ่นหอมของ ซีฟู้ดพื้นบ้านสดใหม่ ลอยฟุ้งไปทั่ว เมื่อกลุ่มประมงพื้นบ้านบ้านกาแบง (ทอนไก่) ตำบลแหลมสน อำเภอละงู จังหวัดสตูล ภายใต้การนำของ นายประวิทย์ หมีนรน นำผลผลิตจากทะเลท้องถิ่นมาโชว์ให้หัวหน้ากลุ่มบริหารจัดการ สำนักงานประมงจังหวัดและประมงอำเภอละงู พร้อมทั้งสื่อมวลชน ซึ่งเป็นเมนูอาหารสุดสร้างสรรค์ ไม่ว่าจะเป็น หอยแมลงภู่ลวกจิ้มรสเด็ด น้ำจิ้มซีฟู้ดสูตรพื้นบ้าน ยำหอยแมลงภู่ใส่มะม่วงซอย หอยทอดกรอบ ๆ ไข่เจียวหอยแมลงภู่เนื้อแน่น รวมถึงอาหารทะเลสด ๆ อย่าง ปูดำ กุ้งทะเล ที่ตอกย้ำถึงความอุดมสมบูรณ์ของท้องทะเลสตูล และสะท้อนศักยภาพของชุมชนชายฝั่งแห่งนี้ได้เป็นอย่างดี
หลังจากอิ่มตาอิ่มใจกับเมนูซีฟู้ดที่ถูกนำมาโชว์แล้ว ชาวประมงพื้นบ้านนำย้อนกลับไปดูเบื้องหลังว่า วัตถุดิบทั้งหมดนี้มีต้นกำเนิดจาก “คลองกาแบง” ในพื้นที่บ้านกาแบง หมู่ที่ 2 ตำบลแหลมสน ซึ่งเป็นลำคลองธรรมชาติที่สะอาดและเหมาะสมต่อการเลี้ยงหอยแมลงภู่ สมาชิกกลุ่มกว่า 15 ครัวเรือนได้ร่วมแรงเพาะเลี้ยงหอยแมลงภู่ในกระชังลอยน้ำ สร้างรายได้และรักษาทรัพยากรท้องถิ่นไปพร้อมกัน
การเลี้ยงหอยแมลงภู่ไม่สามารถทำได้ทุกที่ เนื่องจาก หอยแมลงภู่จะเติบโตได้เฉพาะในแหล่งน้ำที่สะอาดและมีความอุดมสมบูรณ์เพียงพอ จึงถือเป็นดัชนีทางธรรมชาติที่สะท้อนคุณภาพสิ่งแวดล้อมทางทะเลโดยตรง หากน้ำเสียหรือขาดความสมดุลทางนิเวศ หอยแมลงภู่จะไม่เจริญเติบโตและตายลงอย่างรวดเร็ว ทำให้ “คลองกาแบง” ถูกยกเป็นพื้นที่ต้นแบบในการเลี้ยงหอยแมลงภู่ที่พึ่งพิงธรรมชาติอย่างแท้จริง
การเลี้ยงหอยแมลงภู่ใช้วิธีธรรมชาติ ไม่ต้องใช้อาหารเสริม แต่ปล่อยให้หอยหาอาหารเองจากแพลงก์ตอนในน้ำ ใช้เวลาเลี้ยงเพียง 6–8 เดือนก็เก็บเกี่ยวผลผลิตได้ โดยในแต่ละปีมีกว่า 1,220 ช่อ สร้างรายได้เฉลี่ยถึง 200,000 บาท นอกจากรายได้จากการขายส่งแล้ว ชาวบ้านยังขายให้ร้านอาหารและชุมชนวันละกว่า 100 กิโลกรัม สร้างรายได้เสริมวันละ 200–300 บาท และเมื่อถูกนำมาปรุงเป็นเมนูอาหารต่าง ๆ ก็ยิ่งเพิ่มมูลค่า สร้างเอกลักษณ์ให้ซีฟู้ดพื้นบ้าน
นายศักดา ศรีเมือง หัวหน้ากลุ่มบริหารจัดการ สำนักงานประมงจังหวัดสตูล ระบุว่า การเลี้ยงหอยแมลงภู่ในคลองกาแบง เป็นทั้งการสร้างรายได้และการรักษาสิ่งแวดล้อมควบคู่กันไป เพราะหอยแมลงภู่เป็นตัวชี้วัดความสะอาดของน้ำได้อย่างดี การเลี้ยงที่นี่จึงกลายเป็นต้นแบบเกษตรชายฝั่งที่สมดุลระหว่างเศรษฐกิจและนิเวศ
นายประวิทย์ หมีนรน เผยว่า แม้การทำกระชังต้องลงทุนสูงในช่วงแรก แต่ผลตอบแทนคุ้มค่าในระยะยาว และในอนาคต ชุมชนบ้านกาแบงหวังต่อยอดไปสู่ “การท่องเที่ยวโดยชุมชน” เปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้มาสัมผัสการเลี้ยงหอยแมลงภู่ เรียนรู้วิถีประมงพื้นบ้าน พร้อมลิ้มลองเมนูซีฟู้ดสด ๆ จากแหล่งผลิตจริง
นับเป็นอีกหนึ่งทางรอดในการ แก้ปัญหาราคาอาหารทะเลพื้นบ้านตกต่ำ และทำให้เกษตรชายฝั่งยังคงเป็นอาชีพที่มั่นคง สร้างงาน สร้างรายได้ให้ลูกหลานต่อไป
“หอยแมลงภู่บ้านกาแบง” จึงไม่เพียงเป็นอาหารทะเลสดจากท้องถิ่น แต่ยังเป็น สัญลักษณ์แห่งความยั่งยืน ที่บอกเล่าเรื่องราวการอยู่ร่วมกันระหว่างคนกับทะเลอย่างกลมกลืน