คลองชะอวด – แพรกเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช บริหารจัดการน้ำสำเร็จ ราษฎรเพาะปลูกพืชผัก ทำนาได้ทั้งปี ส่งน้ำจืดสู่แปลงปลูก ระบายน้ำเค็มออกทะเล เพิ่มศักยภาพพื้นที่เพาะปลูก ประสบผลสำเร็จชาวบ้านทำนาปี นาปรัง ปลูกผักอินทรีย์ สร้างรายได้มั่นคง ผลิตไม่ทันออเดอร์ เตรียมขยายปริมาณการผลิตรองรับความต้องการตลาด
พลเอก กัมปนาท รุดดิษฐ์ องคมนตรี ประธานอนุกรรมการติดตามและขับเคลื่อนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริในพื้นที่ภาคใต้ พลเอก เฉลิมชัย สิทธิสาท องคมนตรี รองประธานอนุกรรมการฯ นายวัชระ หัศภาค ที่ปรึกษาด้านการพัฒนา สำนักงาน กปร.และคณะอนุกรรมการฯ ลงพื้นที่ติดตามความก้าวหน้าโครงการขุดคลองระบายน้ำชะอวด - แพรกเมือง พร้อมประตูระบายน้ำและคันกั้นทรายอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลหัวไทร อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช พบปะเยี่ยมชมผลผลิตของเกษตรกรในพื้นที่ พบว่าการดำเนินงานประสบผลสำเร็จตามเป้าหมาย
โดยโครงการฯ มีการระบายน้ำที่สอดคล้องกับประตูระบายน้ำอุทกวิภาชประสิทธิ และประตูระบายน้ำอื่น ๆ ภายใต้โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนังอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ช่วยบรรเทาปัญหาอุทกภัยครอบคลุมพื้นที่อำเภอเชียรใหญ่ อำเภอหัวไทร อำเภอปากพนัง และบางส่วนของอำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครศรีธรรมราช รวมพื้นที่ประมาณ 350,000 ไร่ นอกจากนี้ยังทำหน้าที่ป้องกันน้ำเค็มรุกล้ำเข้ามาในพื้นที่ และเป็นคลองชักน้ำจากแม่น้ำปากพนังส่งน้ำเข้าสู่พื้นที่เพาะปลูก จำนวน 97,000 ไร่ ทำให้เกษตรกรมีน้ำจืดใช้เพาะปลูกสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัวอย่างมั่นคง และในปีงบประมาณ 2570 – 2571 กรมชลประทานมีแผนดำเนินการก่อสร้างสถานีสูบน้ำ บริเวณประตูระบายน้ำคลองชะอวด-แพรกเมือง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำให้ดีมากยิ่งขึ้น
นายสำราญ ใหม่ยิ้ม เกษตรกรตำบลท่าซอม อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช รองประธานวิสาหกิจชุมชนสวนบุญประสิทธิ์ เกษตรเพื่อสุขภาพ เปิดเผยว่า ได้มีการรวมกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ 32 คน ปลูกผักอินทรีย์แบบยกแคร่ อาทิ เรดโอ๊ค กรีนโอ๊ค ผักคอส กรีนคอส หรือผักกาดโรเมน บัตเตอร์เฮด ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก ทั้งหมดนี้เป็นผักเพื่อสุขภาพ การปลูกแบบยกแคร่ ช่วยลดต้นทุนการผลิต และสะดวกในการดูแล โดยมีสำนักงานเกษตรจังหวัดนครศรีธรรมราชและกรมพัฒนาที่ดิน ถ่ายทอดองค์ความรู้ในการเพาะปลูกและการเตรียมดิน ตลอดถึงการผลิตปุ๋ยหมักไว้ใช้เอง
“การปลูกผักยกแคร่จะใช้น้ำน้อย โดยได้น้ำจากคลองอาทิตย์ ซึ่งเป็นคลองย่อยที่แยกมาจากคลองชะอวด-แพรกเมือง ผักยกแคร่ปลูกไม่ยาก ดูแลง่าย ทั้งยังขายได้ราคาดีกว่าผักที่ปลูกเป็นแปลงบนพื้นดิน ขายได้กิโลกรัมละ 100 บาท กลุ่มได้วางแผนการเพาะปลูก โดยมีปฏิทินวงรอบการปลูกของสมาชิก เพื่อให้ผลผลิตออกมาอย่างต่อเนื่องตามความต้องการของตลาด ตอนนี้ขายดีมากผลิตไม่ทันกับออเดอร์ที่สั่งซื้อ โดยกลุ่มจะเพิ่มการผลิตให้มากขึ้นในเร็ว ๆ นี้”
นางดรุณี มีแสง เกษตรกรกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอ่างบ่อห้วยน้ำเย็น ตำบลทรายขาว อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช เผยว่า ปัจจุบันสามารถปลูกข้าวได้หลายชนิด ตั้งแต่ กข.43 ข้าวสังข์หยด ข้าวหอมมะลิ 105 ข้าวหอมปทุม และข้าวทับทิมชุมแพ เนื่องจากมีน้ำจืดที่สมบูรณ์จากระบบการระบายน้ำของโครงการคลองชะอวด – แพรกเมือง ทุกวันนี้ทำนาได้ทั้งนาปีและนาปรัง และได้รับการสนับสนุนจากส่วนงานที่เกี่ยวข้องให้แปรรูปข้าวเป็นข้าวสารจำหน่ายในนามกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ ทำให้มีรายได้ดีเพราะไม่ต้องผ่านพ่อค้าคนกลาง นอกจากนี้ในชุมชนยังมีการเลี้ยงสัตว์ เช่น โค และ ไก่ โดยใช้วัสดุทางการเกษตร เช่น ฟางข้าวหลังเก็บเกี่ยว ต้นกล้วย รำข้าว ปลายข้าวที่ได้จากการสีข้าวเพื่อจำหน่ายมาผสมเป็นอาหารสัตว์ซึ่งช่วยประหยัดและลดต้นทุนการผลิตได้มาก
“ทำนาจะต้องใช้น้ำจืด ช่วงหน้าฝนน้ำท่วมก็ต้องรีบระบายน้ำลงทะเล ไม่ให้น้ำท่วมนาข้าว ตอนนี้มีคลองระบายน้ำชะอวด-แพรกเมือง ที่ช่วยแก้ปัญหานี้ จนสามารถปลูกข้าวได้ทั้งนาปีและนาปรัง ขอขอบพระคุณพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่ได้พระราชทานพระราชดำริให้มีโครงการนี้ และขอบพระคุณพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่สืบสาน รักษา ต่อยอด โครงการ ทำให้วันนี้มีโครงการดีๆ เข้ามาอย่างต่อเนื่อง เป็นประโยชน์ต่อชาวบ้านเป็นอย่างมาก” นางดรุณีมีแสง กล่าว
ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระราชดำริในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง เพื่อช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ตั้งแต่ปี 2521 และในปี 2531 ได้มีพระราชดำริเพิ่มเติมให้กรมชลประทานดำเนินการแก้ไข และบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่เพาะปลูกบริเวณลุ่มน้ำปากพนังโดยเร่งด่วน ตามที่ได้รับความเสียหายเนื่องจากอุทกภัยฝนตกหนักติดต่อกัน โดยพิจารณาวางแผนการดำเนินงานเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การขุดคลองธรรมชาติและปรับปรุงคลองระบายน้ำต่าง ๆ ประกอบด้วย ขยายคลองระบายน้ำท่าพญาและคลองสาขา ขุดคลองระบายน้ำบ่อคณฑี ขุดคลองระบายน้ำหน้าโกฏิ ขุดคลองแพรกเมือง – ชะอวด และระยะที่ 2 พิจารณาขุดคลองใหม่เป็นช่วงแนวลัด เพื่อระบายน้ำในแม่น้ำปากพนังลงสู่ทะเลให้เร็วขึ้น โดยก่อสร้างประตูระบายน้ำและคันกั้นน้ำเพื่อกักเก็บน้ำจืดในลุ่มน้ำปากพนังทั้งหมดสำหรับใช้ในการเกษตรและการป้องกันน้ำเค็มรุกล้ำ